Vertrouwen in wetenschap onder Nederlanders = ruim voldoende

Burgers kunnen zelf onderzoek doen naar hun leefomgeving of samenwerken met wetenschappers. Dit heet 'burgerwetenschap' of 'citizen science' (CS). Burgerwetenschap is een innovatieve benadering voor wetenschappelijk onderzoek over gezondheid, milieu en andere onderwerpen, waarbij burgers een actieve rol spelen. Zij verzamelen bijvoorbeeld data of geven input bij het maken van een onderzoeksplan. Burgerwetenschap verkleint de afstand tot de wetenschap.  



Voor het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) hebben wij onder ons Flycatcher panel een dataverzameling uitgevoerd naar ervaring met en meningen over (burger)wetenschap. Het RIVM heeft met ons panel onderzocht hoe CS-ervaring zich verhoudt tot de psychologische afstand tot de wetenschap en tot het vertrouwen in verschillende benaderingen van onderzoek naar de leefomgeving. Om meer inzicht te krijgen in deze dynamiek, heeft deze studie onderzocht of personen met CS-ervaring zich onderscheiden van de algemene bevolking wat betreft hun vertrouwen in verschillende aspecten van de wetenschap en in verschillende onderzoeksbenaderingen. Ook is onderzocht hoe relevant en toegankelijk mensen wetenschap vinden, hoe dichterbij ze de wetenschap ervaren en in hoeverre ze de wetenschap vertrouwen.

Uit het onderzoek blijkt o.a. dat de meeste Nederlanders wetenschap zien als een bron van kennis, innovatie en een gezonder leven. Daartegenover staat dat minder dan een kwart gelooft dat wetenschap helpt om inkomensongelijkheid te verkleinen of om burgers meer te betrekken. Voor deelnemers met CS-ervaring voelt de wetenschap over het algemeen dichterbij dan deelnemers zonder CS-ervaring.

Door samen te werken in een onderzoeksproces worden niet alleen de resultaten zichtbaar, maar ook de weg hiernaartoe. Citizen scientists brengen bovendien unieke kennis en ervaring mee uit de eigen context van burgers, wat onderzoek sociaal robuuster kan maken. Bijvoorbeeld in onderzoek naar de leefomgeving. Zo wordt wetenschap niet alleen tastbaar en menselijker, maar ontstaat ook meer ruimte voor vertrouwen. De resultaten van dit onderzoek kunnen gebruikt worden om wetenschapscommunicatie en -beleid te verbeteren.

Benieuwd naar meer details? Lees dan hier de publicatie (in het Engels).