Voor het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) legden wij ons Flycatcher panel enkele vragen voor over interoceptie en leefstijl. Interoceptie is het vermogen om interne signalen van het eigen lichaam, zoals honger, dorst, hartslag en ademhaling, waar te nemen. Een goed functionerende interoceptie helpt ons te begrijpen hoe we ons voelen, wat we nodig hebben en hoe we adequaat kunnen reageren op lichamelijke en emotionele behoeften.

Het onderzoek werd in twee delen gedeeld. In het eerste deel van het onderzoek werd onderzocht hoe verschillende intensiteiten van fysieke activiteit samenhangen met zelfgerapporteerde interoceptieve nauwkeurigheid (d.w.z. het vermogen om interne lichamelijke signalen, zoals honger, dorst, hartslag en ademhaling, juist te interpreteren) en interoceptieve aandacht (d.w.z. de mate waarin men aandacht geeft aan interne lichamelijke signalen). Daarnaast werd in dit onderzoek gekeken naar de invloed van individuele factoren (bijv. jarenlange ervaring met fysieke activiteit en het vermogen om eigen gedrag en emoties te beheersen en te sturen) op zelfgerapporteerde interoceptieve nauwkeurigheid en aandacht.
Een aantal highlights uit het onderzoek:
- Aanpassing aan fysieke activiteit met lage intensiteit (zoals wandelen) vermindert de gevoeligheid van lichaamssignalen.
- Men geeft minder aandacht aan interne lichamelijke signalen (zoals je hartslag, honger of ademhaling) als men jarenlange ervaring heeft met fysieke activiteit (mogelijk omdat men hiermee gewend is).
- Tijdens fysieke activiteit met hoge intensiteit is het moeilijk om interne lichamelijke signalen te detecteren (zoals honger, hartslag of emoties), doordat de aandacht (ook) ergens anders gaat bijv. naar de extra lichamelijke inspanning om die fysieke activiteit uit te oefenen.
- Mensen die goed zijn in het waarnemen en interpreteren van interne lichamelijke signalen zijn ook goed in het beheersen en sturen van hun eigen gedrag en emoties, bijv. ze kunnen beter hun eigen behoeften, zoals honger, dorst of een volle blaas, herkennen en hierop reageren. Dit leidt tot meer vertrouwen in het lichaam.
- Het filteren van relevante interoceptieve informatie kan belangrijk zijn voor gezondheidsgedrag (helpt om te onderscheiden tussen normale, gezonde lichaamsreacties en signalen die daadwerkelijk een probleem geven).
In het tweede deel van het onderzoek werd er gekeken naar de betrouwbaarheid en validiteit (d.w.z. de mate waarin het instrument meet wat het daadwerkelijk wil meten) van twee instrumenten voor het beoordelen van zelfgeraporteerde interoceptieve nauwkeurigheid en aandacht: Interoceptive Accuracy Scale (IAS-D) en Interoceptive Attention Scale (IATS-D). Deze zijn vertaald naar het Nederlands.
Uit de resultaten blijkt dat deze instrumenten betrouwbaar en valide zijn en dat ze onderscheid kunnen maken tussen bij de interoceptieve nauwkeurigheid en aandacht van de Nederlandse bevolking.
Dit onderzoek werd in twee artikelen gepubliceerd: artikel 1 & artikel 2.
Gepost door R. Kramers (Rodiëne), M. Sc. op 27-8-2025
Ga naar nieuwsoverzicht >>